Verhalen

Veilig werken: geen overbodige luxe maar bittere noodzaak

Terug naar het overzicht

Veilig werken kan omslachtig of soms zelfs ronduit lastig of overdreven aanvoelen, maar het is wèl van levensbelang zo blijkt uit de cijfers. In 2019 kwamen 18 bouwvakkers om het leven. Slechts twee minder dan in 2018. Dat moeten er natuurlijk nul zijn. Binnen Hurks hadden we 58 incidentmeldingn, waarvan 2 ongevallen met letsel met minder dan een dag verzuim. Het is dus geen overbodige luxe dat op 18 maart a.s. ook onze organisatie meedoet met de landelijke ‘Bewust Veilig-dag’. Het voorkomen van ongevallen is hèt speerpunt van onze KAM-afdeling.        

v.l.n.r. Leon Biermans, Gerard Mentink en Geert Mentink

Gezond en veilig thuis

Dagelijks spannen Leon Biermans en Gerard Mentink, tijdelijk ondersteund door Geert Mentink, van de KAM-afdeling zich in om iedereen aan het eind van de werkdag weer gezond en veilig thuis te krijgen. De KAM-afdeling zorgt ervoor dat ons bedrijf zowel op de bouwplaats als op kantoor werkt volgens de hoogste kwaliteitsstandaarden. Daarnaast zien de heren erop toe dat de Hurks-medewerkers hun werkzaamheden veilig en met oog voor het milieu kunnen uitvoeren. Maar het is de verantwoordelijkheid van leidinggevenden, en vooral van de medewerkers zelf de veiligheidsregels na te leven en hun persoonlijke veiligheidsmiddelen (PBM’s) te gebruiken. Het uiteindelijke doel is voor iedereen van belang: het voorkomen van ongelukken en arbeidsongeschiktheid. Tenslotte willen we dat medewerkers duurzaam inzetbaar zijn en blijven om uiteindelijk gezond en fit met pensioen te gaan en te genieten van familie en vrienden.

Krappe bouwplaats

“Ongevallen gebeuren vaak door een combinatie van oorzaken. Enerzijds worden niet alle veiligheidsrisico’s onderkend vanuit het ontwerp en werkvoorbereiding. Anderzijds is niet iedereen tijdens de uitvoering altijd even bewust bezig met veilig werken”, aldus Leon Biermans, veiligheidskundige bij Hurks. “Maar gezond en veilig werken in de bouw gaat niet alleen over een opgeruimde, veilige bouwplaats of het juiste gebruik van PBM’s. Het gaat ook over tijdsdruk, krappe bouwplaatsen, krapte op de arbeidsmarkt, cultuurverschillen en grote woon-werkafstanden. Bouw breed moet het krapper, sneller en met minder mensen. Door de krapte op de arbeidsmarkt lopen er bovendien veel buitenlanders rond op de bouwplaats en door de krappe bouwplaats loop je elkaar makkelijker voor de voeten. Dat kan irritaties en soms zelfs agressie opleveren. Een realiteit waar je je als bedrijf toe moet verhouden en dat kan best lastig zijn. Kostbaar ook, want op een illegale inlener op je bouwplaats staan flinke boetes. Daar moet je als bouwbedrijf dus goed op controleren.”

"Soms moet je je verwachtingen bijstellen"

Timmerman Geert Mentink, die tijdelijk op kantoor werkzaam is en de KAM-afdeling ondersteunt, herkent het bovenstaande uit zijn eigen praktijk. “Door tijdsdruk, maar ook door cultuurverschillen is het soms lastig de veiligheidsregels na te leven. Bijvoorbeeld omdat in andere landen andere werkmethodes en regels gelden en omdat er een taalbarrière is. Dat maakt het lastig iets goed uit te leggen en soms moet je je verwachtingen bijstellen.” Dat kan KAM-coördinator Gerard Mentink beamen. Vanuit zijn functie bezoekt hij de bouwplaatsen van Hurks regelmatig en als voormalig uitvoerder kent hij de bouwpraktijk als geen ander. Hij weet precies waar uitvoerders en bouwplaatsmedewerkers tegenaan lopen. De meest voorkomende ‘overtredingen’ somt hij dan ook moeiteloos op: verkeerd gebruik van trappen en ladders; orde en netheid op de bouwplaats; springen en vallen; afzettingen en valgevaar.”  

Digitale programma’s

Gerard: “Over het algemeen vind ik dat bouwvakkers steeds bewuster bezig zijn met veiligheid. Gelukkig maar, want de bouwomstandigheden worden steeds complexer. Ik zeg ook altijd: ‘Ik kom jullie helpen, niet afzeiken’. Neem de bouwplaats van Hourglass in Amsterdam. Daar liepen op hoogtijdagen gemakkelijk 60 verschillende partijen rond. Probeer dat maar eens te managen als uitvoerder. Het helpt als mensen op kantoor een goed beeld hebben van de praktijk buiten, zodat de theorie daarbij aansluit. Er wordt ondertussen veel gewerkt met digitale programma’s, zoals BIM. Dat is mooi en efficiënt, omdat je veel fouten en faalkosten kunt voorkomen. Ook voor de uitvoering zal dit in de toekomst tot verbeteringen moeten leiden op het gebied van veiligheid, omdat de risico’s inzichtelijker worden. Nu kost het op de bouwplaats nog veel tijd, omdat er veel tekeningen nodig zijn om te weten wat er moet worden gemaakt.”

Holland Park, Diemen
Het moet krapper, sneller en minder maar ook veiliger in de bouw
Leon Biermans
KAM

Warm pleidooi

Het KAM-team houdt een warm pleidooi voor goede afspraken en samenwerking in de voorbereiding. Gerard: “Op de voorkant sturen, ontlast mensen in de uitvoering. Die krijgen steeds meer administratieve taken, waar ze eigenlijk geen tijd voor hebben. Daarom vind ik het een heel goede ontwikkeling dat ik onlangs ben gevraagd mee te denken over, en een toelichting te geven op de veiligheidsrisico’s bij een bepaalde inschrijving. Als je aan de voorkant zaken goed regelt en afdekt, hoeven ze in de uitvoering niet ad hoc het wiel uit te vinden. Als dan ook nog de onderhoudsaspecten worden meegenomen, is dat helemaal prima.”

 

Verbeteringen en afwijkingen

Om arbeidsomstandigheden binnen Hurks in kaart te brengen en te bewaken, kunnen medewerkers verbeteringen of afwijkingen melden bij een KAM-aanspreekpunt of mailen naar KAM@hurks.nl. “Binnen Hurks gebeurt dat heel regelmatig. In 2018 32 keer en in 2019 waren er 58 meldingen. Dat is een goede score. Er zijn bedrijven, die krijgen er 0”, aldus Leon Biermans. Hij vertelt dat de KAM-afdeling bezig is met een meldingssysteem op basis van een QR-code. “Dan kun je snel en eenvoudig je mening geven of een onveilige situatie melden. Daar was meteen veel belangstelling voor. Ook van andere bedrijven.”

KAM

Bewust Veilig-dag

Op dit moment is het KAM-team bezig met de voorbereidingen van de Bewust Veilig-dag op 18 maart a.s.  Binnen Hurks is er die dag in ieder geval op de bouwplaatsen extra aandacht voor veiligheid, en wellicht ook op kantoor. Daarbij wordt ingezoomd op relevante gevaarlijke situaties en handelingen die regelmatig voorkomen binnen onze organisatie. Uit een analyse van de meldingen is een top 3 samengesteld: snijwonden en beklemmingen (als gevolg van handmatig werken), vallende voorwerpen en valgevaar.

Uiteindelijk hadden alle meldingen kunnen leiden tot ongevallen.

Het advies is dan ook alert te blijven, bijvoorbeeld door:

  • vanuit het ontwerp rekening te houden met het veilig en gezond bouwen en onderhouden van het project;
  • tijdens de voorbereiding de uitvoeringsmethode goed af te stemmen met de uitvoering;
  • de uitvoerende medewerkers bewust en vertrouwd te maken van de uitvoeringsmethode (met de juiste middelen en gereedschappen in een veilig gestelde omgeving;
  • de uitvoerende medewerkers de mogelijkheid geven het werk te stoppen als iets niet goed voelt;
  • elkaar aanspreken als we zien dat iemand onveilig werkt!

Gerelateerde projecten & verhalen

Holland Park
Bouw Vastgoedontwikkeling

Holland Park

 De Bongerd
Bouw Vastgoedontwikkeling

De Bongerd

 In gesprek met: Henk Soede, uitvoerder op Buiksloterham Buiksloterham
Verhalen

In gesprek met: Henk Soede, uitvoerder op Buiksloterham